Trek! Dat is wat mensen hebben die ergens naartoe onderweg zijn. En laat dat nou ook precies de titel zijn van mijn nieuwe favoriete geschiedenis-slash-kookboek. Het is Charlotte Kleyn gewoon opnieuw gelukt om ’n boek te maken dat direct tussen mijn favorieten hoort. Want geschiedenis én koken… dat zijn toevallig twee dingen die ik echt heel. erg. leuk. vind.
Trek, eten onderweg, toen en nu
In ‘Trek, Eten onderweg, toen en nu’ beschrijft Charlotte Kleyn het eten dat mensen eten terwijl ze op reis zijn. En zowel dat eerste als dat laatste mag je heel breed opvatten. We beginnen op ’n koggeschip in de middeleeuwen, gaan mee met pelgrimstochten en de vaart van de V.O.C., om zo langs picknicks en kampeerders uit te komen bij het beruchte ‘vliegtuigvoedsel’.
Ook het leger, de marine en de padvinders krijgen een eigen hoofdstuk, want in die groepen bestaat dus een heel aparte eetcultuur. Daar zijn sommige benamingen bekend, zoals de ‘blauwe hap’ en andere namen meer obscuur. Wat dacht je bijvoorbeeld van het ingrediënt ‘koude aap’? Don’t worry – ik heb het gelezen en het bleek gewoon om een bijnaam voor corned beef uit blik te gaan!
Anti-scheurbuikcocktail
De verhalen in Trek zijn soms best angstaanjagend. Over het leven op een 17e eeuws V.O.C. schip schrijft Charlotte bijvoorbeeld: “Scheepsbeschuit waar je je tanden op brak, watertonnen waarin het krioelde van de maden, elke dag saaie gekookte erwten of bonen voor je neus en een grote kans om dood te gaan.” of wat dacht je van deze: “Tonnen water die waren gevuld met schoon water uit de Utrechtse Vecht. Nou ja, schoon… tegen de tijd dat de bemanning aan dat water ging, had het al maanden staan stoven in houten tonnen. Groen en slijmerig moet dat zijn geweest, met een afschuwelijke stand en een rijk assortiment aan wormpjes en torren.”
Dat zijn toch dingen die wij ons (gelukkig) niet meer voor kunnen stellen. Na maanden op reis bestond er daarnaast ook een flink risico om scheurbuik op te lopen. Maar gelukkig was er na zo’n barre tocht naar Nederlands Indië zoiets als een anti-scheurbuikcocktail, gemaakt met arak, specerijen en tamarindepulp. Een klein lichtpuntje voor de bemanning dus!
In het boek staan enorm veel van dit soort bijzondere verhalen. Het geeft een prachtig kijkje in de Nederlandse culinaire geschiedenis, op gebieden waar normaal niet zoveel aandacht voor is. De verhalen en historische informatie worden afgewisseld met leuke recepten die zo’n beetje passen bij het hoofdstuk. Maar wees gerust: ook Charlotte houdt niet van saai scheepsbeschuit. Daarom zijn de recepten ‘historisch geïnspireerd’, maar wel helemaal 21-eeuw-proof.
Enthousiast geworden? Je kunt het boek ‘Trek, eten onderweg, toen en nu’ hier bestellen!
Vegetarische en vegan recepten
Eén ding wat me opviel: Charlotte kookt weinig met vlees en dierlijke producten. Daarom vind je verrassend veel vegetarische en veganistische recepten in het boek. Die misstaan overigens totaal niet. Geen gedoe met moderne vleesvervangers, maar lekkere gerechten met groenten, waaronder ook dit platbrood met koolraap dat ik uit het boek ’toverde’.
Dit recept is ’t eerste recept dat we in het boek tegenkomen op pagina 13 van Trek. En ik moet zeggen… het is meteen één van onze favorieten geworden! Je maakt ’n lekker en eenvoudig platbroodje en die vul je met een kruidige saus. De saus wordt gebonden met amandelen, want -zo schrijft Charlotte- “Het binden van sauzen met een roux is een Franse uitvinding uit de zeventiende eeuw” en dit recept voor kervelsaus moet passen in het verhaal van het vijftiende-eeuwse (Nederlandse) koggeschip.
TIP: Je kunt de platbroodjes (pita) voor dit recept ook kopen, dan ben je extra snel klaar
TIP 2: Kun je geen kervel vinden? Maak dan een mix van andere groene kruiden. Peterselie en dille gaan hierbij heel goed samen!
Ingrediënten voor 4 broodjes
Platbrood
- 7 gram gedroogde gist
- 2 tl suiker
- 400 gr tarwebloem
Saus
- 75 gr kervel, of een mix van andere groene kruiden als peterselie, dille en dragon
- 25 gr witte amandelen
- 1 knoflookteen, gepeld
- 1 tl zwarte peper, grofgemalen
- flinke snuf gemberpoeder
- 1/2 el wijnazijn
- 1 el olijfolie + extra voor het serveren
Koolraap
- 1/2 koolraap*
- 1 tl zwarte peper, grofgemalen
- 2 knoflooktenen, geperst
- 1 el komijnpoeder
- 1 el korianderpoeder
- 2 tl honing
- 100 ml olijfolie
*Ik kon helaas geen hele koolraap vinden en moest het daarom doen met koolraap ‘frietjes’ uit de supermarkt. Dit ging prima, maar in plaats van 15 minuten koken is 5 dan genoeg!
Deeg
Doe de gist met de suiker en 50 ml lauwwarm water in een kommetje en laat dit vervolgens een paar minuten staan. Meng de bloem met 2 theelepels zout in een kom, maak er een kuiltje in en doe daar het gistwater in. Meng en schenk er al knedende 200 ml lauwwarm water bij. Kneed daarna 10 minuten door tot een soepel deeg. Dek tenslotte af met een schone, vochtige theedoek en laat 1 uur rijzen op een warme plek
Saus
Maal alle ingrediënten met 1 el water in een keukenmachine of met een staafmixer tot een redelijk vloeibare saus. Breng op smaak met zout en zet apart
Koolraap
Schil de koolraap, snijd hem in kwarten en vervolgens in dunne plakken. Kook de plakken 15 minuten in gezouten water. Haal uit de pan en laat uitlekken in een vergiet. Meng de knoflook met de rest van de ingrediënten en wat zout in een grote kom. Doe de plakken koolraap in de kom en smeer goed in met het specerijenmengsel. Verhit een grillpan en gril de plakken koolraap in porties z’n 3 minuten aan elke kant.
Op het laatst
Verwarm de oven tot 220 graden met de bakplaat erin, zodat die heet kan worden. Knip 4 grote stukken bakpapier en leg klaar. Verdeel het deeg in 4 bolletjes en rol op een met bloem bestoven werkblad uit tot platte cirkels van ongeveer 20 centimeter diameter. Leg elke cirkel op een stuk bakpapier. Leg het bakpapier met deeg op de bakplaat in de oven. Bak het brood 6 tot 8 minuten in de oven, tot het opbolt (bak eventueel in 2 porties).
Zet de koolraap even in de nog warme oven om op te warmen. Snijd de broodjes tot de helft open, besmeer royaal met de kervelsaus en leg er plakjes koolraap in. Schenk wat extra olijfolie over de koolraap en serveer direct. Of, leuker, zet de broodjes, de koolraap, kervelsaus en olijfolie op tafel en laat iedereen zelf z’n broodje bouwen. – Eet smakelijk!
Probeer ook eens…
Ben je gek op platbrood? Probeer dan ook eens ons recept voor deze lekkere pita (broodjes) met falafel!
Based on 1992 Review(s)Social media
Wil je op de hoogte blijven van mijn nieuwe recepten? Volg me dan op FACEBOOK, INSTAGRAM, TIKTOK of PINTEREST. Hier plaats ik leuke updates, nieuwtjes en tips die bij de recepten horen.
Voor de nieuwste video's kun je je gratis abonneren op mijn YOUTUBE kanaal.